การบาดเจ็บของเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่า (Anterior Cruciate Ligament: ACL) เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในกลุ่มนักกีฬาและผู้ที่ทำกิจกรรมทางกายหนัก ๆ เส้นเอ็น ACL ทำหน้าที่สำคัญในการรักษาความมั่นคงของข้อเข่า ซึ่งเมื่อได้รับบาดเจ็บ อาจทำให้เกิดอาการปวด บวม และสูญเสียความมั่นคงของข้อเข่า ในบทความนี้ เราจะพูดถึงการรักษาการบาดเจ็บของเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่าในรูปแบบต่าง ๆ
การบาดเจ็บของเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่า (ACL)
การบาดเจ็บของเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่า (ACL) มักเกิดจากการหมุนข้อเข่าอย่างรุนแรงหรือการเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนไหวอย่างฉับพลัน ซึ่งเป็นสิ่งที่พบได้บ่อยในกีฬาที่ต้องใช้การเคลื่อนไหวรวดเร็วและเปลี่ยนทิศทางบ่อยครั้ง เช่น ฟุตบอล บาสเกตบอล และเทนนิส อาการของการบาดเจ็บ ACL มักมีลักษณะดังนี้:
- อาการปวดเฉียบพลัน เมื่อเกิดการบาดเจ็บ ACL ผู้ป่วยมักรู้สึกปวดเฉียบพลันที่ข้อเข่า ซึ่งมักจะรุนแรงพอที่จะทำให้หยุดกิจกรรมที่ทำอยู่ทันที
- อาการบวม ข้อเข่ามักจะบวมขึ้นภายในไม่กี่ชั่วโมงหลังจากเกิดการบาดเจ็บ เนื่องจากการมีเลือดออกภายในข้อเข่า (hemarthrosis)
- รู้สึกว่าข้อเข่าหลวม ผู้ป่วยอาจรู้สึกว่าข้อเข่า “หลวม” หรือไม่สามารถรองรับน้ำหนักได้เต็มที่
- ความยากลำบากในการเคลื่อนไหว ผู้ป่วยมักพบว่าเป็นการยากในการยืดหรืองอข้อเข่าเต็มที่ เนื่องจากความเจ็บปวดและการบวม
- ผู้ป่วยอาจพบว่ามีข้อจำกัดในการทำกิจกรรมที่เคยทำได้ เช่น การวิ่ง การกระโดด หรือการเปลี่ยนทิศทางอย่างรวดเร็ว
หากมีอาการเหล่านี้ควรพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม การบาดเจ็บ ACL ที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้องอาจนำไปสู่ปัญหาเรื้อรังและการเสื่อมสภาพของข้อเข่าในระยะยาว
1. การรักษาแบบไม่ต้องผ่าตัด
การรักษาแบบไม่ต้องผ่าตัดมักเหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการบาดเจ็บไม่รุนแรง หรือผู้ที่ไม่ต้องการทำกิจกรรมที่มีแรงกระแทกสูง วิธีการรักษาประกอบด้วย:
- การพักข้อเข่า: หลีกเลี่ยงการใช้ข้อเข่าในกิจกรรมที่อาจทำให้อาการแย่ลง
- การใช้ยาแก้ปวดและต้านการอักเสบ: เพื่อลดอาการปวดและบวม
- การทำกายภาพบำบัด: เพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อรอบ ๆ ข้อเข่าและเพิ่มความมั่นคงของข้อเข่า
2. การรักษาแบบผ่าตัดส่องกล้องเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่า
การผ่าตัดส่องกล้องเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่า หรือการผ่าตัดเป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพและเป็นที่นิยมสำหรับการบาดเจ็บเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่า โดยมีข้อดีคือการลดความเจ็บปวดและการฟื้นตัวที่รวดเร็วโดยใช้การย้ายเนื้อเยื่อเส้นเอ็นไปไว้ในตำแหน่งของเส้นเอ็นไขว้หน้าที่บาดเจ็บ เส้นเอ็นที่นำมาใช้รักษาสามารถได้มาจากหลายแหล่ง โดยทั่วไปเส้นเอ็นที่นิยมนำมาทดแทนคือ
- เส้นเอ็นสะบ้า ซึ่งอยู่ระหว่างสะบ้ากับกระดูกแข้ง
- เส้นเอ็น Hamstrings ซึ่งอยู่ด้านในของข้อเข่า
การผ่าตัดสร้างเส้นเอ็นไขว้หน้าสามารถทำได้ทั้งแบบ หนึ่งแกนและสองแกน ซึ่งมุ่งหวังจะเสริมสร้างความมั่นคงของข้อเข่าได้อย่างสมบูรณ์แบบ สำหรับรายละเอียดของการผ่าตัดสร้างเอ็นไขว้หน้าแบบสองแกนซึ่งเป็นเทคโนโลยีใหม่ล่าสุดนั้น ก็จะยิ่งเพิ่มความสามารถในการป้องกันการบิดหมุนของข้อเข่าได้ดียิ่งขึ้น แต่ขั้นตอนการผ่าตัดก็จะยุ่งยากกว่า และแพทย์ต้องมีความชำนาญในการรักษาด้วย
3. การฟื้นฟูหลังการผ่าตัด
หลังการผ่าตัด การฟื้นฟูที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญมาก โดยจะประกอบด้วย:
- การทำกายภาพบำบัด: เพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อและฟื้นฟูความยืดหยุ่นของข้อเข่า
- การใช้เครื่องมือช่วยเดิน: เช่น ไม้เท้า เพื่อช่วยลดแรงกดบนข้อเข่าในช่วงแรกของการฟื้นฟู
- การออกกำลังกายที่เหมาะสม: เพื่อคืนความแข็งแรงและความมั่นคงของข้อเข่า
การบาดเจ็บของเส้นเอ็นไขว้หน้าในข้อเข่าเป็นปัญหาที่สามารถรักษาได้โดยการรักษาที่เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นการรักษาแบบไม่ต้องผ่าตัดหรือการผ่าตัด ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการบาดเจ็บและความต้องการของผู้ป่วย การฟื้นฟูหลังการรักษาก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ข้อเข่ากลับมาใช้งานได้ตามปกติอีกครั้ง
สอบถามรายละเอียดหรือปรึกษาเพิ่มเติมได้ที่
LINE OA@phyathai3family
